Choroba Osgood-Schlattera – rehabilitacja w HB Clinic

Celem postępowania fizjoterapeutycznego w pierwszej fazie leczenia w przypadku choroby Osgood-Schlattera jest zmniejszenie dolegliwości bólowych i stanu zapalnego oraz redukcji ogólnego obciążenia stawu kolanowego. Gdy ból i stan zapalny zostaną wyciszone, fizjoterapeuci w HB Clinic skoncentrują się na wyrównaniu i poprawie elastyczności oraz siły mięśniowej stawu kolanowego i całej kończyny dolnej. Statyczne rozciąganie tkanek miękkich ma na celu zwiększenie elastyczności mięśni i tkanek mających wpływ na kolano. Dynamiczne rozciąganie (szybkie ruchy, które szybko rozciągają tkanki) jest wykorzystywane do przygotowania tkanek do aktywności (dotyczy to sytuacji, kiedy dziecko pomimo choroby pozostaje aktywne sportowo). Wzmacnianie siły mięśniowej stawu kolanowego, które jest w fazie choroby, może być trudne i może doprowadzić do pogorszenia jego stanu, dlatego ważne jest przestrzeganie ścisłych zaleceń fizjoterapeuty w zakresie zwiększania lub zmniejszania obciążeń w trakcie ćwiczeń. Z czasem, kiedy kolano daje mniejsze dolegliwości bólowe, fizjoterapeuta wprowadza ćwiczenia ekscentryczne, których zadaniem jest przygotowanie tkanek do przyjmowania większych obciążeń. Podobnie jak w przypadku wszystkich innych ćwiczeń, właściwe ustawienie i odpowiednia technika są niezwykle ważne, aby nie doprowadzić do powstania wtórnego urazu.

Wśród technik stosowanych w HB Clinic znajdują się:

  • terapia manualna
  • terapia tkanek miękkich
  • masaż
  • terapia punktów spustowych
  • kinesiology taping
  • rozluźnienie mięśniowo – powięziowe
  • ćwiczenia dobrane indywidulanie do stanu pacjenta.
Proces rehabilitacji ruchowej jest zazwyczaj uzupełniany zabiegami fizykalnymi, których działanie przyspiesza leczenie i może wpłynąć na wyeliminowanie farmakoterapii. Zapraszamy na diagnostykę i terapię do HB Clinic.

Choroba Osgood-Schlattera

Choroba Osgood-Schlattera, czyli jałowa martwica guzowatości kości piszczelowej, dotyczy stanu zapalnego tkanek kości o charakterze aseptycznym, co oznacza, że zapalenie tworzy się bez udziału bakterii lub wirusów. Stan zapalny tworzy się na guzowatości kości piszczelowej, w miejscu do którego przyczepia się jeden z końców więzadła rzepki, które jest częścią wspólnego ścięgna mięśnia czworogłowego uda. Występuje głównie u aktywnych sportowo dzieci i młodzieży w okresie wzrostu. Schorzenie dotyczy głównie chłopców, ale z racji, że dziewczynki coraz częściej uprawiają sport, liczba dziewcząt z tą chorobą wzrasta. Choroba Osgood-Schlattera jest najczęstszą przyczyną bólu kolana u dzieci w wieku od 10 do 15 lat.

Choroba Osgood-Schlattera – przyczyny

Uważa się, że główną przyczyną schorzenia jest zbyt duże napięcie w ścięgnie rzepki, które powstaje wskutek silnych, powtarzających się ruchów mięśnia czworogłowego uda przy jednocześnie słabym przyczepie tego mięśnia – guzowatości kości piszczelowej. W miarę wzrostu, kości dziecka przechodzą różne etapy rozwoju, a więc kiedy duże siły rozciągające pojawiają się w fazie, kiedy kość nie przeszła pełnego etapu kostnienia, w niedojrzałym jeszcze obszarze kości dochodzi do mikropęknięć. Regularnie powtarzające się przeciążenia w obrębie stawu kolanowego prowadzą do oderwania fragmentu kości piszczelowej, do której przyczepione jest więzadło rzepki. W obrębie guzowatości tworzy się stan zapalny. Inną potencjalną przyczyną choroby Osgood-Schlattera jest zbyt wolny wzrost mięśnia czworogłowego uda w porównaniu do kości udowej. Podczas skoku rozwojowego u dziecka wzrost mięśnia nie nadąża za szybkim wzrostem kości udowej, co powoduje zwiększoną siłę rozciągającą na guzowatość kości piszczelowej.

Kogo dotyczy choroba Osgood-Schlattera?

Schorzenie zwykle występuje u nastolatków aktywnych sportowo w okresie intensywnego wzrostu, który zazwyczaj trwa dwa lata. Choroba Osgood-Schlattera występuje najczęściej u chłopców, ale może występować u obu płci. Ponadto czynnikiem predysponującym do rozwoju choroby są silne mięśnie ud. Najbardziej rozpowszechnionymi grupami są chłopcy w wieku 11-15 lat oraz dziewczęta w wieku 8-13 lat. Do aktywności fizycznych obejmujących wykonywanie powtarzalnych, silnych ruchów mięśnia czworogłowego uda, należą takie dyscypliny sportowe jak: skoki, bieganie, siatkówka, koszykówka, piłka nożna, gimnastyka, taniec, siatkówka i łyżwy.

Jakie są objawy choroby Osgood-Schlattera?

  • miejscowy ból
  • obrzęk
  • zaczerwienienie
  • miejscowe ocieplenie i tkliwość guzowatości kości piszczelowej
Ból pojawia się podczas ćwiczeń (np. bieganie, skakanie, wspinanie, kopanie) lub przy bezpośrednim nacisku, na przykład podczas klęku może pojawić się guzowate zgrubienie poniżej kolana zazwyczaj schorzenie występuje jednostronnie, ale w 20-30% przypadków jest obustronne

Choroba Osgood-Schlattera – diagnoza

Diagnozowanie rozpoczyna się od przeprowadzenia wywiadu z pacjentem i jego opiekunem oraz badaniu fizykalnym i funkcjonalnym stawu kolanowego oraz powiązanych stawów. Badania obrazowe (RTG, USG) pozwalają potwierdzić schorzenie oraz monitorować jego przebieg.

Jak wygląda proces leczenia w przypadku choroby Osgood-Schlattera?

Choroba Osgood-Schlattera należy do tego rodzaju schorzeń, w których objawy z biegiem czasu wyciszają się, a całkowite wyleczenie następuje po zakończeniu etapu kostnienia guzowatości kości piszczelowej, a więc średnio do dwóch lat od wystąpieniu symptomów choroby. W pierwszej kolejności, leczenie opiera się na ograniczeniu aktywności fizycznej, która jest głównym źródłem bólu. W zależności od nasilenie choroby oraz objawów towarzyszących, stosuje się specjalne ortezy lub opaski, których zadaniem jest stabilizacja kolana w celu zapobiegania dalszym urazom. Jednocześnie umożliwiają one ruchomość w stawie kolanowym, co jest istotne dla prawidłowego odżywienia stawu. Jeżeli takie działania nie przyniosą efektu, może okazać się koniecznym unieruchomienie nogi w gipsie przez okres 3-4 tygodni. Objawowo stosuje się leczenie przeciwbólowe i przeciwzapalne, zarówno farmakologiczne jak i fizjoterapeutyczne. W rzadkich przypadkach wdrażane jest leczenie chirurgiczne i zazwyczaj dotyczy to sytuacji kiedy proces kostnienia został zakończony, a ból związany z obecnością guzowatego zgrubienia jest uciążliwy i ogranicza aktywność fizyczną pacjenta.