Bóle miednicy u kobiet – wyjdziesz z tego!

Ból w obrębie miednicy mniejszej, jest problemem, który występuje u kobiet stosunkowo często, a za jego przyczyną może stać wiele schorzeń, takich jak np. wulwodynia (vulvodynia), pochwica czy dyspareunia. Podstawą kierunkowego leczenia fizjoterapeutycznego w przypadku wymienionych jednostek chorobowych jest właściwa diagnoza, poprzedzona konsultacją u specjalisty i wykonaniem odpowiednich badań, wykluczających inne choroby, które mogą wywoływać takie same lub podobne objawy jak we wspomnianych schorzeniach.

Leczenie fizjoterapeutyczne w Klinika HB przynosi znaczną ulgę, a nawet wpływa na ustąpienie objawów i poprawia jakość życia u wielu pacjentek zgłaszających się do gabinetów rehabilitacyjnych z dolegliwościami bólowymi w obrębie miednicy. Kluczowym jest wielopłaszczyznowe podejście terapeuty oraz współpraca z doświadczonymi specjalistami, jak również zaangażowanie i współpraca ze strony pacjentki.

Leczenie fizjoterapeutyczne w bólach miednicy

Bóle miednicy towarzyszące wulwodynii, pochwicy i dyspareunii wymagają kompleksowego podejścia i powinny być prowadzone przez doświadczonych specjalistów. Leczenie fizjoterapeutyczne jest bardzo ważnym elementem terapii, uzupełniającym farmakoterapię i psychoterapię.

Każdej z wyżej wymienionych jednostek chorobowych, pierwotnie lub wtórnie towarzyszą zaburzenia układu mięśniowo – szkieletowego miednicy, intensyfikujące objawy chorobowe. Poprzez zastosowanie kierunkowej rehabilitacji opierającej się na treningu mięśni dna miednicy, można w znaczny sposób zmniejszyć, a nawet wyeliminować dolegliwości towarzyszące schorzeniom. Leczenie fizjoterapeutyczne ma na celu m.in. poprawę funkcji zaburzonej pracy mięśni dna miednicy, poprawę przewodnictwa nerwowego, redukcję obciążeń mięśni, poprawę ukrwienia i działanie przeciwbólowe.

W terapii mięśni dna miednicy fizjoterapeuci stosują wielopłaszczyznowe podejście, wprowadzając różne metody, co jest konieczne, biorąc pod uwagę złożoność schorzeń. Wśród narzędzi w terapii mięśni dna miednicy, którymi dysponują terapeuci znajdują się:

  • elektrostymulacja mięśni i nerwów
  • biofeedback
  • terapia manualna w obrębie miednicy, w tym również terapia wewnętrzna (per rectum, per vaginam)
  • instruktaż samodzielnych ćwiczeń rozluźniających i rozciągających mięśnie krocza jak również mięśni powiązanych z miednicą

Niestety, kobiety, bardzo często zmagają się z bólami w obrębie miednicy mniejszej latami, odwiedzając przy tym różnych specjalistów, wykonując szereg badań, stosując farmakoterapię, a wszystkie powyższe działania nie przynoszą efektów. Przyczyna takiego stanu wynika zazwyczaj, po pierwsze z błędnej diagnozy – terminy: wulwodynia, pochwica czy dyspareunia bywają dla specjalistów obce lub są traktowane z „przymrużeniem oka”, a po drugie wymienione schorzenia wymagają złożonego procesu leczenia ze strony doświadczonych specjalistów: ginekologa, seksuologa, psychologa i fizjoterapeuty.

Czym są wulwodynia, pochwica i dyspareunia

Wulwodynia należy do schorzeń objawiających się przewlekłym, ostrym bólem, pieczeniem i świądem w okolicach intymnych kobiet i jednocześnie wymienione objawy nie mają podłoża zapalnego, neurologicznego urazowego czy alergicznego. Według definicji dolegliwości utrzymują się minimum 3 miesiące.

Ból może pojawić się samoistnie, ale również może być wywołany przez jakiś bodziec zewnętrzny (np. stosunek seksualny, badanie ginekologiczne, bielizna, dotyk, obcisłe spodnie), który w normalnych warunkach nie wywołuje u kobiet nieprzyjemnych dolegliwości. Objawy mogą mieć charakter stały lub pojawiać się okresowo (są np. związane z rytmem cyklu miesiączkowego).

Dwie główne postacie wulwodynii to:

  • uogólniona (dolegliwości nie są zlokalizowane w ściśle określonym miejscu, ale dotyczą szerszego obszaru, np. warg sromowych, pochwy, łechtaczki, odbytu, wzgórka łonowego)
  • zlokalizowana (objawy występują w konkretnym miejscu, np. w przedsionku pochwy i mówimy wtedy o vestibulodynii czy w łechtaczce i jest to clitodynia).

Jednoznaczne przyczyny rozwinięcia się wulwodynii nie są znane. Wśród możliwych czynników powodujących wulwodynię wskazywane jest m.in. podłoże genetyczne, zaburzenie przewodnictwa nerwowego oraz zwiększona ilość zakończeń nerwowych w skórze i błonie śluzowej intymnych okolic. W nasileniu wulwodynii istotne znaczenie mają zburzenia mięśniowo – szkieletowe miednicy, powodujące przewlekłe, zwiększone napięcie mięśni dna miednicy, reagujące bólem. Ból i napięcie przenoszone są na narządy wewnętrzne miednicy mniejszej (m.in. na srom, pochwę i odbyt).

Pochwica jest schorzeniem charakteryzującym się wystąpieniem silnego, bolesnego i niezależnego od naszej woli skurczu mięśni wokół wejścia do pochwy. Skurcz może zostać wywołany podczas prób współżycia lub wprowadzenie czegoś do pochwy (tampon, badanie ginekologiczne), ale również może mieć miejsce podczas aktu seksualnego i dochodzi wtedy do tzw. zakleszczenia podczas stosunku.

Pochwica może towarzyszyć vulvodynii, ale mogą jej także doświadczać kobiety, które nie cierpią na to schorzenie.

Głównym czynnikiem powstawania pochwicy jest podłoże psychogenne (np. strach przed stosunkiem seksualnym lub ciążą, traumatyczne przeżycia seksualne, zaburzone wyobrażenie seksualności oraz intymnych relacji), ale również obecność stanów chorobowych narządu rodnego (np. blizny czy zniekształcenia krocza, infekcje, owrzodzenia).

O dyspareunii mówimy wtedy, gdy pojawia się ból przed, w czasie lub po stosunku. Ból ma charakter piekący lub kłujący i może być zlokalizowany w pochwie (zarówno głęboko jak i przy wejściu), w okolicach cewki moczowej, jak również w innych miejscach ciała takich jak okolice: pachwin, podbrzusza, kości krzyżowej/ogonowej, spojenia łonowego, odbytu, czy ud. Innymi niepożądanymi odczuciami towarzyszącymi aktom seksualnym jest paracie na mocz lub stolec.

Dyspareunia występuje zarówno u kobiet jak i mężczyzn, jednak częściej dotyczy tej pierwszej płci.

Przyczyny rozwinięcia się dyspareunii mogą mieć zarówno podłoże fizyczne, jak i psychiczne. Wśród czynników z pierwszej grupy znajdują się m.in. stany zapalne narządów płciowych, suchość pochwy i dysfunkcja mięśni okalających pochwę. Czynniki psychiczne to np. kompleksy związane z własną fizycznością, stany lękowe, stres.